توسعه وب بیشتر با طراحی سایت شناخته میشود اما در واقع هر روز فناوریهای پیشرفتهتر و بیشتری وارد حوزه توسعه نرم افزار به خصوص وب و طراحی وبسایت میشود.
طراحی وب (web design) تنها بخشی از پروژه طراحی و توسعه وبسایت (website development) میتواند باشد و قطعا یکی از چالشهای مهم پیشِ رویِ طراحان وب، استفاده از هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) در برنامهنویسی تحت وب و پیشبینیِ آینده با وجود فناوری هوش مصنوعی -AI- است.
هوش مصنوعی چیست
معمولا دمدستیترین تصویری که از هوش مصنوعی داریم، ابزارها و بیزنسهایی هستند که از تحلیل دادههایی بیمعنی و ظاهرا بیارزش، با حجمهای ترابایتی و اگزابایتی، نتایجی جالب استخراج میکنند. ظاهرا فناوری و روشهای پشت پرده، ناشناخته و پیچیده هستند و کسی نمیداند داخل آن شبکه های عصبی مصنوعی چه میگذرد تا در نهایت به تصمیم میرسند🤯
چند تعریف تخصصی برای هوش مصنوعی وجود دارد اما با یک بیان ساده می توان گفت: هوش مصنوعی شامل روشهایی برای توسعه ماشینهایی است که رفتار انسانی را تقلید کنند.
یکی از جذاب ترین پارادایمها درباره هوش مصنوعی، این است که به رایانه آموزش دهیم یک فعالیت را چگونه انجام دهد؛ و البته نه با کد، بلکه با ساخت الگوریتمی که بتواند عملکرد و نتایج مورد انتظار را یاد بگیرد.
پردازش تصویر (Image Processing) یکی از مثال های خوب این موضوع است؛ ماشین بعد از دریافت مثلا چند هزار نمونه از تصاویری که مربوط به یک فیل باشند، می تواند در میان تصاویر جدید، فیل ها را تشخیص دهد. اما این فقط یک مثال بسیار ساده است. اینکه انتظار داشته باشیم ماشین بدون دریافت کدها، خودش یاد بگیرد برای وظایفش تصمیم بگیرد؛ اینکه ماشین به جواب سوالاتی برسد که قبلا جوابی برایشان نداشته ایم؛ موضوع خیلی جالبی است🧐
هوش مصنوعی تا حالا توانسته تاثیرهای مشهودی هم روی کسب و کارها داشته باشد. مثلا احتمالا در دیجی کالا متوجه شده اید که وبسایت با تحلیل رفتار و خریدهای قبلی تان، مدام پیشنهادهایی نزدیک به سلیقهتان ارائه میکند. یا شبکه های اجتماعی مثل اینستاگرام، که مدام با تحلیل رفتار کاربر، در حال ارائه پیشنهادهاست. قطعا دیگر نیازی نیست که حرفی از گوگل -غول پیشنهاد دهنده دنیا- بزنیم😎
یادگیری ماشینی یعنی چه؟
شاید در نگاه اول یادگیری ماشینی (Machine Learning) و هوش مصنوعی را یکی بگیرید؛ اما دقیقا اینطور نیست. یادگیری ماشینی، بخشی از هوش مصنوعی محسوب میشود؛ و شامل روشها و روندهایی است که هوش مصنوعی برای پردازش دادههای حجیم، یادگیری از آنها و تصمیم سازی برپایه این یادگیری، به کار میگیرد.
هوش مصنوعی به چه دردی میخورد؟
بیایید با هم نگاهی واقعی داشته باشیم به پتانسیل های کاربرد هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی در کسب و کارهای آنلاین و طراحی وب:
1. کاربردهای هوش مصنوعی برای کسب و کارها
1.1. تحلیل رفتار کاربر
فعلا اینجاست که هوش مصنوعی حسابی خودی نشان داده است🤩 بررسی رفتارهای کاربران و ارائه گزارشهایی که به شما کمک میکند تا خدمات بهتری به کاربران و مشتریان خود ارائه کنید. هوش مصنوعی میتواند تا عمیق ترین لایه های دادههای رفتاری کاربران را کاوش کرده، جزئیات و الگوهایی از میان آنها کشف کند، که بهترین متخصصان و تحلیلگران در مقابلش حرفی برای گفتن ندارند. اینجا مساله تنها این نیست که حجم داده ها بالاست، بلکه فرآیند پردازش هم پیچیده است.
میشود گفت که در عصر کلان داده ها (Big Data) هستیم و بیزنسها نیاز دارند تا داده های حجیم را در زمانی کوتاه تحلیل کنند و این تحلیلها، خروجی ارزشمندی داشته باشند.
ابزارهای نیروگرفته از هوش مصنوعی، دادههایی کامل از عادتها و انتظارات کاربر در مواجهه با وبسایت (اپلیکیشن و یا وب اپلیکیشن) را جمعآوری میکنند و تقریبا در لحظه میتوانیم انتظار داشته باشیم که تحلیلی از آن داده ها ارائه شود. همچنین این ابزار تحلیل گر، قادر خواهد بود الگوهای رفتاری کاربران را استخراج کند.
1.2. ربات های هوشمند
وقتی بحث هوش مصنوعی میشود، یکی از موضوعهای جذاب که در سطح دنیا هم ترند است، طراحی رباتهای نرم افزاری است. این رباتها میتوانند بجای اپراتور انسانی، پاسخگوی سوالات مشتریان وبسایت یا اپلیکیشن ما باشند و یا حتی با بهره گیری از ابزارهای پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing)، به روشهای مشابه انسان، با کاربر تعامل کنند 🤖
معمولا صاحبان کسبوکارها از ربات ها برای پاسخ دادن به سوالات پر تکرار و یا انجام رویههای پرتکرارِ مشتریان استفاده میکنند. مثلا یک مطب دندانپزشکی یا آرایشگاه میتواند با کمک ربات ها، عملیات رزرو مشتریان را پاسخ دهد.
صنایعی مثل بهداشت و سلامت، امور مالی، آموزش، مسافرت و مسکن (در سطح جهانی) جزو برترین بخشهایی هستند که از پتانسیل ربات های هوشمند نرم افزاری، بهرهمند میشوند.
همراه با توسعه ربات ها روی پیامرسان تلگرام، امروزه برای بیشتر افراد جامعه، ربات های نرم افزاری، مفهومی نامانوس نیستند. اما باید گفت درصد بسیار کوچکی از این ربات ها از ابزارهای هوش مصنوعی بهره میبرند.
با نفوذ روز افزون ربات ها در زندگی انسانی، باید برنامه نویسها نگاهی کاربردیتر به این ابزار داشته و در ترکیب هوش مصنوعی در این ابزار خلاقیت بیشتری به خرج دهند. برای یک کسب و کار، این میتواند راز موفقیت در برابر رقبای آنلاین باشند.
2. کاربردهای هوش مصنوعی برای برنامه نویس ها
2.1. خودکار سازی وظایف توسعه دهنده
بدون شک برنامه نویسی وب، خلاقیت بالایی می طلبد. اما گذشته از این، معمولا بخشهای زیادی از پروژه ها، پر هستند از کارهای تکراری و گاهی ملال آور که کدنویسها خیلی دوستش ندارند.
هوش مصنوعی در این موضوع، هنوز پیشرفت فوق العاده ای ندارد. در این زمینه میتوان به موتورهای پیشنهاد دهنده (Code Completion Tool) که برپایه هوش مصنوعی هستند، اشاره کرد.
بعنوان مثال tabnine یکی از ابزارهایی است که میتوانید روی ویرایشگرهایی مثل VSCode یا Vim و یا PHPStorm نصب کرده و از آن استفاده کنید.
با کمک این ابزارها، میتوانید کمی به سرعت کدنویسی خود اضافه کنید. در بلندمدت احتمالا شاهد خواهیم بود این ابزارها ضمن اینکه به کدنویس کمک میکنند، میتوانند براساس نیاز و استانداردهای خاص کسب و کارها، روندهای متفاوتی در عملکردشان داشته باشند.
2.2. بهبود طراحی صفحات وب
هوش مصنوعی نه فقط می تواند حجم خیلی زیادی از داده ها را تحلیل کند، بلکه این کار را با سرعت بسیار خوبی انجام و نتایج کاربردی به شما ارائه خواهد داد. این فناوری میتواند دنبال جواب برای سوالهای ما باشد. مانند سوالهایی که همیشه حین طراحی، برای بهینه سازی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) وبسایت از خودمان میپرسیم؛ مثلا:
- کدام رنگ و کدام چیدمان، بیشتر با سلیقه مخاطب هماهنگ خواهد شد؟
- کاربر وبسایت، بیشتر دنبال کدام بخش و موضوع است؟
- کدام بخشهای سایت ممکن است بیشتر مخاطب را آزار دهد؟
- چگونه میتوانیم مخاطب را بیشتر روی این صفحه مشغول نگاه داریم؟
- چگونه با القای آرامش و اعتماد، مخاطب را به خریدار بلندمدت و وفادار تبدیل کنیم؟
فرآیند تست و بهبود طراحی صفحات، خصوصا لندینگ پیج میتواند با کمک هوش مصنوعی بهبود یابد.
تغییر و بهبود لحظه ایِ طراحیِ ظاهری و چیدمان تمام صفحات وب، بر اساس سلیقه شخصی، با استفاده از یادگیریِ ماشینی، موضوعی نیست که چندان دور از ذهن باشد و احتمالا در آینده نزدیک شاهد گسترش چنین روندی در طراحی وب خواهیم بود🤓
یکی از ابزارهای بهبود طراحی صفحه وب با هوش مصنوعی ABTesting.ai است.
2.3. خودکار سازی روند تست
می توان فرآیند تست را یکی از ناجذاب ترین بخشهای برنامه نویسی و توسعه نرم افزار، عنوان داد. این روند نه تنها خسته کننده است، معمولا نمیتوان مطمئن بود همه چیز به طور کامل تست شده باشد. این طبیعی است که حتی در نرم افزارها و پروژههای محبوب و مشهور هم خطاها و اشتباهاتی پیدا شود.
تست براساس هوش مصنوعی (AI Based testing) میتواند تاثیر معنیداری روی کل فرآیند تولید و توسعه نرم افزار داشته باشد.
بررسی مداوم هر بخش پروژه، و ساعتها کار برای شکار یک باگ مخفی شده در پروژه، دیگر ضرورتی نخواهد داشت. صنعت نرم افزار میتواند محصولات پایدارتر با احتمال خطا و ایراد کمتری بسازد؛ و اینها همه به معنای ایجاد ارزش و ثروت هستند.
جمعبندی
برنامه نویسی وب یکی از بخش های چالش برانگیز دنیای IT است و شما باید هر روز آماده کشف مسائل و پاسخ به نیازهای جدید در این زمینه باشید. اما اگر کار طراحی و برنامه نویسی را به خوبی انجام داده باشید، نتایج، جالب، لذت بخش، دیدنی و البته که سودآور خواهند بود.
از دیگر سو، حتی برترین شرکت های طراحی و توسعه نرم افزار هم نمیتوانند به طور کامل با چالشهای بازار، محیط و فناوری کاملا هماهنگ باشند.
هوش مصنوعی یکی از فناوریهایی است که میتواند در خدمت طراحان وب و برنامه نویسان برای بهبود کیفیت کاری شان باشد؛ و همزمان برای سرمایه گذاران پروژههای آنلاین در ارتقای تجربه کاربریِ مخاطبان، مقابله با چالش های بازار رقابتی، و سودآوری پروژههای نرمافزاری و وبسایتها کمک کند.
آیا در فکر یادگیری بیشتر، راه اندازی پروژه ای تحت وب و یا بهبود پروژه های خود با کمک گرفتن از ابزارهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی هستید؟ می توانید سوالات و چالش های خود را با من در میان بگذارید؛ خوشحال خواهم شد تا در حد توان پاسخگو باشم.